A fact is a fact but perception is reality
Wij leven verhalen. Dat is de realiteit. Wie we zijn en hoe we functioneren wordt niet zozeer bepaald door de gebeurtenissen die ons vormen, maar door de interpretaties die we aan die gebeurtenissen geven en de verhalen die we daarover vertellen; aan anderen én aan onszelf. Die perceptie van de realiteit bepaalt wie we zijn en hoe we ondernemen, vriendschappen aangaan, ruzie maken, etc.
Ieder mens is een meesterverhalenverteller.
Slechts enkelen kunnen een verhaal goed vertellen, vanzelfsprekend, maar toch heeft íeder mens de narratieve structuur in zijn genen. Dat wil zeggen: het vermogen om te denken in oorzaak en gevolg, het vermogen om informatie te filteren en vervolgens te selecteren op relevantie en bruikbaarheid, de kunst van het denken en handelen in structuren, plot en thema. Verhalen zijn niet alleen de reflectie op de werkelijkheid, verhalen creëren de werkelijkheid.
Dát is het motto van CEO
Narratieve Mediation
Specialiteit en werkwijze van CEO is de zogenaamde narratieve mediation. Een feit is een feit, maar perceptie is de realiteit. Een conflict wordt gezien als een confrontatie tussen tegenstrijdige verhalen die vechten om de dominantie. Door de strijdende verhalen en percepties te deconstrueren ontstaat er ruimte om opbouwend te werken aan een alternatief verhaal.
De praktijk van de narratieve benadering is verre van abstract of vaag. Integendeel, het sluit juist aan bij hoe het merendeel van de mensen de werkelijkheid (de waarheid) om zich heen ervaart. De narratieve mediation is gericht op dat wat er speelt ónder de oppervlakte van het conflict. Door zich vooral te richten op de onderliggende structuren en de wederzijdse belangen wordt gewerkt aan een duurzame oplossing van het conflict.
Lees verder over Narratieve Mediation
Mediation, conflictbemiddeling, coaching
Tijdens mijn opleiding tot mediator kreeg ik veel verbaasde vragen: wat brengt iemand uit het theater nou bij mediation, dat is toch bij uitstek het gebied van juristen en P&O mensen? Wat me daar bracht was mijn intuïtie. Wat ik er geleerd heb is dat juist mijn theaterachtergrond een ander perspectief geeft in de benadering van een conflict. Door mijn ervaring in het leidinggeven van complexe groepsprocessen schrik ik niet snel van een conflict. Hoe heftig of complex een conflict ook is, er is vrijwel altijd een weg om het constructief te krijgen. Dat maakt mediation voor mij zo inspirerend. Vooral wanneer ik in andere takken van sport (dwz niet in de kunsten maar in het bedrijfsleven en bij de overheid) interessante ontmoetingen heb met zeer diverse ‘beslissers’. Én wanneer je partijen de verantwoordelijkheid ziet nemen om het conflict te gebruiken om gezamenlijk verder te komen. Het is dan ook de dynamiek van partijen zelf die het succes van een mediation bepaalt.
Sparringpartner, perspectiefkantelaar, coach
Het is gezond om een zekere argwaan te hebben voor adviseurs. Niets is namelijk zo gemakkelijk als het beter weten wanneer je zelf geen vuile handen hoeft te maken. Tel daarbij op het onverteerbare gebruik van adviseurjargon en de clichés: “…het is toch een stukje erkenning…” “…de communicatielijnen moeten duidelijker worden gedefinieerd en op schrift worden gesteld…”.
Aan advies heb je meestal niet zo veel, behalve als het over eenvoudige kennisoverdracht gaat. Om iemand op niveau te inspireren en te coachen spreek ik liever van ontmoetingen. Je nodigt iemand uit om vanuit een ander perspectief te reflecteren op dat wat er speelt. Interesse in de ander en het vermogen om ‘onder de oppervlakte te kijken’ zijn daarbij voor mij sleutelbegrippen. Een coaching-traject is bovenal een inspirerende uitwisseling.
In mijn eigen werk in de afgelopen jaren heb ik zelf ook voortdurend die ontmoetingen georganiseerd. Regelmatig zocht ik iemand op die me inspireerde met de vraag of ik voor even “zijn of haar hersens én intuïtie mocht lenen?”. Wanneer je jouw eigen gedachtes en twijfel kunt spiegelen aan iemand die je respecteert, maar die niet betrokken is bij de kwestie die speelt, scherpt dit je eigen intuïtie. En het geeft je de kans om zicht te krijgen op je blinde vlekken. Het aangaan van dergelijke ontmoetingen is een teken van intelligentie en realiteitszin en zeker geen zwaktebod.
Lees verder: Get your story straight
What’s your story?
De mens is zijn verhaal. De belangrijkste veronderstelling van CEO is dat mensen niet alleen verhalen hebben, maar vooral hun verhaal zijn. We vertellen onszelf voortdurend verhalen van succes en falen; vanuit kracht of slachtofferschap; verhalen die slechts een uur overeind blijven, of een dag, of een heel leven. We hebben verhalen over ons werk, onze familie en relaties, onze gezondheid; over wat we willen en waartoe we in staat zijn. Deze verhalen bepalen in hoge mate hoe anderen tegen ons aankijken en toch, vreemd genoeg, beseffen we te weinig dát we verhalen vertellen; te weinig wat die verhalen feitelijk betekenen en dat we in staat zijn ze te bewerken om zodoende dichter bij ons doel te komen.
Dat we onszelf verhalen vertellen geeft structuur en richting in ons leven vol uitdagingen en mogelijkheden. We zijn mentaal getraind om gebeurtenissen te rangschikken in oorzaak-gevolg, begin-midden-eind. Het helpt ons betekenis en belang te geven aan onze doelen en activiteiten. Verhalen geven zin aan de chaos; ze organiseren de vele uiteenlopende ervaringen die we hebben tot een coherente structuur van betekenisgeving; en zodoende vormen ze onze werkelijkheid. En veel te veel van die verhalen die we onszelf vertellen zijn disfunctioneel of zelfs een leugen. We zijn er een meester in om onszelf voor de gek te houden.
Get your story straight
Het belangrijkste verhaal dat je ooit zal vertellen over jezelf is het verhaal dat je vertelt áán jezelf!
Hoe kom je tot verhalen die je inspireren om te bereiken wat je wilt bereiken in je werk en in je leven? Wil je het echt aangaan om te kijken waar de barsten zitten in je huidige verhaal die zorgen voor belemmeringen wat betreft productiviteit, voldoening, engagement, erkenning en zingeving?
Waarom functioneert het niet? Vrijwel altijd geven we externe factoren de schuld. We zijn zelf de auteur van ons verhaal, maar degraderen onszelf in een bijrol: ouders, echtgenote, uren in een dag, overwerk, korte nachten, altijd bereikbaar moeten zijn, veel reistijd, contactgestoorde collega…de bedrijfscultuur…. het is vrijwel altijd de ander.
Het verhaal van Oedipus
Ik kom voort uit het toneel en voor mij is de Griekse tragedie van Oedipus (429 BC) dé metafoor voor die menselijke neiging om de verantwoordelijkheid búiten jezelf te zoeken. Dit is zijn verhaal:
Er is pest in de stad. Oedipus raadpleegt het orakel: de moordenaar van de vorige koning moet worden opgespoord om de stad Thebe te redden. Als een detective stort Oedipus zich op deze taak en gaat op zoek naar de waarheid, naar het kwaad dat hij als vanzelf buiten zichzelf plaatst. Tot zijn eigen verbijstering komt hij er stap voor stap achter dat hijzelf degene is die hij zoekt. Het onvoorstelbare blijkt waar: hijzelf is de veroorzaker van alle ellende. Met zijn zucht naar de waarheid, naar kennis, veroorzaakt hij zijn eigen ondergang.
Voor mij is de tragedie van Oedipus de verbeelding van onze wens om antwoorden te vinden op (de oorzaak van) een crisis. En als die antwoorden, die we haast vanzelfsprekend buiten onszelf zoeken, steeds meer richting onszelf wijzen, doorlopen we net als Oedipus het traject van verwarring, ongeloof, verontrusting en uiteindelijk verbijstering.
De essentie is dat jij uiteindelijk de enige bent die grip heeft op de koers van het verhaal.